کمک به واردات کاغذ آن هم با قرار گرفتن دوبارهاش در فهرست کالاهای اساسی یکی از اقدامات مهم مسئولان برای برقراری تعادل نسبی در صنعت نشر است
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، هر چند که این بخش از صنعت تنها به کاغذ محدود نمیشود و آن طور که مدیران عامل دو تعاونی «چاپخانه داران» و «لیتوگرافان» عنوان کردند، حتی اگر تمام خیابانهای کشور مملو از کاغذ شود فقدان دیگر ملزومات این صنعت از جمله زینک، مرکب و الکل میتواند به فلج شدن تدریجی فعالیت نشر، چه در حوزه مطبوعات و چه کتاب بینجامد. از همین رو آنان علاوه بر کمک به واردات کاغذ خواهان درنظر گرفتن تسهیلاتی مشابه برای دیگر ملزومات نشر نیز هستند.
به گفته فعالان چاپ و لیتوگرافی به نظر میرسد توجه مسئولان بیش از سایر وسایل و مواد مورد نیاز چاپ معطوف به کاغذ شده است. این در حالی است که فعالیت چرخه چاپ حتی بدون یکی از قطعات و وسایلی که در آن مصرف میشود ممکن نخواهد بود.در همین رابطه، «شرکت تعاونی لیتوگرافان» کشور چندی قبل درخواست استفاده از ارزدولتی برای واردات زینک را ثبت کردهاند، درخواستها مدتی است از سوی بانک عامل در حال بررسی است اما گویا روند آن به کندی انجام میشود.
گره کور واردات
غلامرضا شجاع، مدیرعامل «شرکت تعاونی لیتوگرافان» کشور درهمین رابطه گفت:«حدود سه هفته قبل وزارت ارشاد با تخصیص ارز دولتی به واردات زینک موافقت کرد، مدارک مورد نیاز ازسوی ما در اختیار بانک عامل قرار گرفت تا بعد از بررسی درخواست ما در اختیار بانک مرکزی قرار بگیرد.»
همان طور که در ابتدا هم اشاره شد برای چاپ نشریه و کتاب تنها به کاغذ نیاز نیست، این در حالی است که تنها بخشی از این ملزومات در زمره کالاهایی قرار دارند که امکان واردات آنها با ارز دولتی مهیاست. شجاع که نماینده فعالان صنعت چاپ در کارگروه «تنظیم بازار کاغذ» کشور به شمار میآید، ادامه داد:«فعالیت این کارگروه آبان ماه سال گذشته آغاز شد و جلسات در معاونت «اقتصاد و تجارت» وزارت صنعت، معدن و تجارت برگزار میشد، از اواسط مرداد ماه حسن یونس سینکی به عنوان دبیر این کارگروه مسئولیتهای مرتبط با کاغذ چاپ، تحریر و روزنامه را به عهده وزارت ارشاد گذاشت.»
بعد از این تفویض اختیار، بازرگانانی که خواهان واردات کاغذ و برخی دیگر از ملزومات چاپ هستند باید از طریق وزارت ارشاد اقدام کنند. فهرست واردکنندکان متقاضی کاغذ و زینک قبل این تغییر، یک نوبت از سوی کارگروه مذکور به بانک مرکزی ارسال شده است.
شجاع ادامه داد: «بعد از اخذ این تصمیم که ارشاد متولی کاغذ است، وزیر ارشاد تمام دست اندرکان چاپ، تحریر و روزنامه و همچنین نمایندگان ناظران همچون تعزیرات، سازمان بازرسی و سازمان حمایت از مصرف کننده را در کارگروهی که قرار بود به همین منظور تشکیل شود عضو کرد. قرار شد دو نماینده از مطبوعات و دو نماینده هم از ناشران در این کارگروه شرکت کنند، منتها از صنعت چاپ تنها یک نفر دعوت شد.»
او گلایه دارد که چرا ارشاد با تکیه بر این که چاپخانهها علاوه بر نشر کتاب و مطبوعات، کار تجاری هم انجام میدهند تنها یک نماینده از آنان را برای حضور در این کارگروه دعوت کرده و علاوه براین آنان اجازه واردات کاغذ هم ندارند!
آنطور که شجاع تأکید دارد به استدلال حسین انتظامی که هماکنون ریاست کارگروه «ساماندهی کاغذ» را بر عهده دارد، چاپخانه داران نباید سهمیه کاغذ دریافت کنند.»
او به درخواست برای واردات 2 هزار تن کاغذ چاپ و تحریر از سوی تعاونی چاپخانه داران اشاره کرد و گفت:«ما همچنان برای دفاع از حقمان هم از طریق شخص وزیر ارشاد و همچنین مجلس شورای اسلامی تلاش خواهیم کرد. یکی دیگر از درخواستها برای واردات با ارز دولتی برای زینک است. با نخستین درخواست ما برای واردات زینک موافق شده اما هنوز مراحل بررسی آن طی نشده است. این سهمیه برابر با یک میلیون یوروست که تنها 10 درصد مصرف یک ساله چاپ را برطرف میکند. برای سهمیه مشابه دیگری باز هم درخواست دادهایم که با موافقت رئیس کارگروه روبهرو نشده، آنان تأکید کردهاند که تنها به بحث کاغذ رسیدگی میکنند.»
البته آن طور که شجاع تأکید دارد، وزیر ارشاد در نامه مستقلی به وزیر صنعت در ارتباط با ضرورت واردات زینک برای کار نشر توضیح داده و خواستار برخورداری آن از مزایای گروه یک (کالاهای اساسی) شده است. شجاع تأکید کرد: «حتی اگر نیازمان به کاغذ برطرف شود اما زینک، مرکب، الکل مورد نیاز چاپ و.. در اختیار نداشته باشیم بازهم قادر به چاپ کتاب و نشریات نخواهیم بود. برای رفع نیازی که درارتباط با آنها حس میشود باید همچون کاغذ از حمایت جدی دولت برخوردار شود.»
نامهای که شجاع به آن اشاره کرد دوازدهم شهریورماه جاری به وزیرصنعت نوشته شده است.
مشکل تنها کاغذ نیست
او ادامه داد: «ما در حوزه مرکب، الکل، گلاسه و لاستیک هم با مشکلات بسیاری روبهرو هستیم، هر چند که این مسأله از وظیفه کارگروه کاغذ خارج است. کارگروه کاغذ تنها به کالاهای اساسی درجه یک صنعت چاپ توجه دارد. همه توجهها در حالی متوجه کاغذ است که حتی فقدان دسترسی به یک قطعه یا کالای مورد نیاز میتواند منجر به تعطیلی چاپخانههای بزرگ شود.»
نماینده تشکلهای صنعت چاپ استانهای کشور ادامه داد: «متأسفانه برخی وارد کنندگانی که حتی در این حوزه شناخته شده نیستند از ارز دولتی برای واردات کاغذ استفاده کردهاند اما هنوز به دولت اعلام موجودی نکردهاند، کالاهای آنان هر جا کشف شود به عنوان احتکار حساب شده و ضبط میشود. از همه واردکنندگان خواهش میکنم کاغذ را با همان سودی که دولت اجازه داده در اختیار مصرف کنندگان بگذارند، واقعاً 15 درصد سود کمی نیست که برخی به آن قانع نیستند.»
احمدرضا اعتماد مظاهری، رئیس هیأت مدیره تعاونی چاپخانه داران هم به عنوان یکی از تشکلهای فعال در زمینه صنعت چاپ درارتباط با درخواست واردات زینک و مرکب با حمایت دولتی گفت:«بیش از دو ماه است که هنوز تکلیف واردات زینک و درخواستی که در بانک عامل در حال بررسی است مشخص نشده است. بعد از رشد قابل توجه ارز و بروز مشکلاتی که کم و بیش همه درباره آن میدانند درخواست واردات مرکب هم داشتیم که با وجود تأیید اولیه بانک مرکزی مشخص نشد که بالاخره چه ارزی به این درخواست تعلق میگیرد. بعد از تمدید دوباره تقاضایمان دیگر حتی با همان موافقت اولیه هم روبهرو نشدیم. الکل ایزوپروپیل که از مواد بسیار مهم چاپ است هم با چنین وضعیتی روبهرو شد و وزارت صنعت و معدن واردات آن را هم نپذیرفت.»
او ادامه داد:«وزیر ارشاد جلسهای مرتبط با مشکلات صنعت چاپ تشکیل داد که ما هم در آن حضور داشتیم. بعد از آن جلسه تخصصی تری با حضور یکی معاون صنعتی وزیر صنعت و معدن برپا شد که نمایندگان مطبوعات و نشریات هم در آن حضور داشتند. ما هم از سوی چاپخانه داران به همراه آقای شجاع در این جلسه حضور داشتیم و تلاش ارشاد بیشتر در ارتباط با مطبوعات و نشر بود.»
رئیس هیأت مدیره تعاونی چاپخانه داران تهران معتقد است که به چاپخانهها توجه کمتری میشود، او ادامه داد:«در جلسات مذکور تأکید کردیم که مشکلات بخشهای مختلف نشر تنها کاغذ نیست و اگر خواهان برطرف شدن مسائل فعلی هستید باید به لوازم دیگری مثل زینکی که آقای شجاع گفته و مرکب و لاستیک سیلندری که ما میگوییم هم توجه شود.»
به گفته مظاهری، این تعاونی چندان از سوی وزارت صنعت و معدن مورد پذیرش قرار نگرفته و آنان تأکید دارند که تنها به تولیدکنندگان توجه دارند. این در حالی است که این فعال عرصه چاپ میگوید این تعاونی هم شامل چاپخانه دارانی میشود که تولیدی هستند. او گلایه دارد که چرا وقتی کارگروه تازه کاغذ با حضور سازمانهایی چون تعزیرات تشکیل شده به غیر از غلامرضا شجاع، نمایندهای از چاپخانه داران به آن دعوت نشده است.
جایگاه تعاونی چیست؟
رئیس هیأت مدیره تعاونی چاپخانه داران دامه داد:«آقای شجاع که نمیتواند هم نماینده لیتوگرافان و هم نماینده چاپخانه داران باشد، ما از مسئولان دو وزارتخانه انتظار داریم که در جلسههای بعدی حتماً به چاپخانه داران هم اجازه حضور و دفاع از خواستههای خود را بدهند. ما را هم در کنار نشر و مطبوعات ببینند، اصلاً مگر این دو صنف بدون همراهی چاپخانهها قادر به فعالیت میشوند که حالا ما را حذف کرده اند! از سوی دیگر مسألهای که اعضای ما را قدری رنجانده است این است که چرا نباید کاغذ به جای ناشر از همان ابتدا میان چاپخانه داران توزیع شود!»
مظاهری تأکید دارد در اصل 44 قانون اساسی بحث تعاونیها به شکلی پررنگ عنوان شده است، او از مسئولان میخواهد بگویند که جایگاه تعاونیها در شرایط فعلی کجاست؟ او حتی تأکید دارد که میتوان تضمین داد که این کاغذ تنها برای کارهای نشر کتاب و مطبوعات صرف شود. این تعاونی سه هفته قبل پروفرمهای «پیش فاکتورهای خارجی» ورود 2 هزار تن کاغذ را به کارگروه ارائه کردیم اما درخواست ما رد شده، هر چند که درصدد طرح دوباره درخواستمان هستیم. وقتی دولت رقم بسیار بالایی برای واردات کاغذ درنظر گرفته، مسئولان نباید دیگر کالاهای لازم برای چاپ را به فراموشی بسپارند.»