رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران از اعلام آمادگی این اتحادیه در مشارکت بر نظارت‌ بر موضوع کاغذ خبرداد.

محمود آموزگار رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران در گفت‌وگو با خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، درباره شرایط کاغذ و فعالیت کنونی اعضای اتحادیه در پی نوسانات ارز و قیمت کاغذ گفت: به هر حال می‌دانید که در روند تغییرات قیمتی که سال گذشته در مسئله کاغذ رخ داد، اقداماتی انجام شد؛ ازجمله افزایش تعرفه‌ها، خروج کاغذ از شمول ارز مبادله‌ای و… که التهاباتی را ایجاد کرد.

* نیاز کل کشور ۴۲۰ هزار تن کاغذ است که ۱۲۰ هزار تن در حوزه نشر صرف می‌شود
وی با بیان اینکه در این راستا هماهنگی‌هایی که با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزیر اقتصاد به عمل آمد مشکلات و مسائل را برای چند ماهی حل و التهابات را کاست و روند طبیعی به بازار حاکم شد، گفت: اما با این اتفاقات جدید و با توجه به بحث‌های بین‌المللی همچنین تحریم‌های ظالمانه که کشور را تحت تأثیر قرار داد، پس از آن دولت منابعی را برای تأمین ملزومات اساسی شهروندان در کشور قرار دهد و دارو و غذا با توجه به اینکه جزو اولویت‌ها محسوب می‌شوند بیشتر مورد توجه قرار گرفتند.
آموزگار خاطرنشان کرد: نکته‌ای که در بحث کاغذ با توجه به اینکه فکر می‌کنیم نیاز کل کشور ۴۲۰ هزار تن است که ۱۲۰ هزار تن آن در حوزه نشر صرف می‌شود، باید دیده شود این که مسئولیت ارشاد در قبال کلیه مطبوعات و ناشران کشور به این رقم محدود می‌شود(۱۲۰ هزار تن)، اما همیشه تاکیدی در کاغذ حوزه فرهنگ و نشر از سوی علما و مراجع تا رهبر انقلاب حتی در جریان نمایشگاه کتاب صورت گرفته است و تذکر‌هایی داده می‌شد که این دوراندیشی ایشان حائز اهمیت است، و دیدیم که کاغذ وارد مراحل بحرانی شد، اما توجهی نشد.

* در پس قیمت‌های زیاد کاغذ انگیزه سودجویانه دیده می‌شود
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران با تاکید بر این مهم که می‌بینیم نزدیک ۳۰۰ هزار تن کاغذی که مصارف دیگر دارد و مربوط به حوزه نشر و فرهنگ نیست وجود دارد، درباره شرایط اعضا تصریح کرد:ما بخشی هستیم که در تهران مستقریم و ناشران عضو ما حدود ۶۰۰ نفر هستند و تقریباً و عموماً فعال‌اند و نیازمند کاغذ، این سیاست اتحادیه بوده که در ارتباط با کاغذ برنامه‌ریزی روشنی داشته باشند و آنچه به استمرار تولید و ثبات قیمت می‌انجامد را در پیش گیرد. ما در پی آن بودیم از نوسانات قیمتی جلوگیری کنیم؛ بنابراین وقتی کاغذ در فهرست کالاهای اساسی قرار گرفت، ناشران اطمینان خاطر یافتند که ثبات قیمت‌ها را شاهد خواهیم بود. اما وقتی ارز بالا رفت شرایط باز دگرگون شد.
وی افزود: در این شرایط بود که یا کاغذ فروخته نمی‌شود یا با قیمت‌هایی عرضه می‌شود که با توجه به ارزی که به آن تخصیص یافته قیمت عقلانی ندارد و انگیزه سودجویانه را در پس خود نهفته است.

* نهادهای نظارتی در حوزه توزیع کاغذ به درستی عمل نمی‌کنند
آموزگار گفت: ما نهاد صنفی هستیم، اما ارشاد هم حداکثر وظیفه‌ای که متوجه‌اش بود اینکه شرایطی را فراهم کند، کاغذ با دلار کالاهای اساسی وارد کشور شود و بقیه روند ماجرا از ترخیص و تخصیص ارز و ثبت سفارش همچنین نظارت بر توزیع وظیفه سایر دستگاه‌ها بود، ولی ظاهراً آن‌گونه که باید به موضوع توجه نشده است.
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران با تاکید بر این مهم که افرادی که کاغذ دریافت کرده‌اند اغلب یا واردکننده نبوده‌اند یا کالای دیگری وارد کرده‌اند، توضیح داد: هرچند نوع کاغذ وارداتی هم مهم است. امروز آنچه موردنیاز ناشران است کاغذ ۶۰ گرم نام دارد که اکثریت ناشران از آن استفاده می‌کنند و نیازشان به کاغذ ۷۰ گرمی کمتر است، ولی شاهدیم سال گذشته حدود ۱۰۰ هزار تن کاغذ ۸۰ گرم به صورت رول شده و بعدا به شیت تبدیل شده و در قالب کاغذ A۴ و به قیمت آزاد به بازار آمد و به قیمت آزاد عرضه شد. در این مسیر ما جز تذکر کار دیگری نمی‌توانستیم انجام دهیم.

* اعلام آمادگی اتحادیه ناشران در حوزه نظارت بر کاغذ
وی‌ ادامه داد: باید ارشاد را تشویق کنیم تا دخالت نظارتی را بر نحوه توزیع در بازار افزایش دهد و ما نیز به عنوان اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران اعلام آمادگی می‌کنیم در نظارت‌ها مشارکت خواهیم داشت.

آموزگار در پاسخ به اینکه بهتر نیست اتحادیه رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران و اتحادیه کاغذ و مقوا تأییدکننده و به نوعی صافی عبور فهرست اسامی برای تخصیص کاغذ باشد، گفت: تجربه شرکت تعاونی ناشران متأسفانه خوب نیست. این شرکت در هنگام بالا رفتن قیمت ارز و کاغذ شاهد کلاهبرداری شده و تمام سرمایه و پول خریداران توسط یک عده به باد رفت؛ بنابراین معرفی کردن وقتی کنترل روی جریانات نباشد، مسائل خود را به همراه دارد. نظارت بر توزیع هم خیلی مهم است مسئله‌ای که امروزه واقعا مشکل دارد و مشخص نیست توزیع کاغذ وارداتی را چه کسی و چگونه انجام می‌دهد. مهم نیست چه کسانی کاغذ وارد می‌کنند. مهم این است که واردکنندگان به ضوابطی معین پایبند باشند.

* فضا را باید برای واردکننده‌گان آزاد گذاشت
این فعال نشر افزود: فکر می‌کنم فضا را برای واردکننده باید آزاد گذاشت، حداقل احراز صلاحیت لازم است ولی آنچه بسیار اهمیت دارد تعیین ضوابط اختصاص ارز است. باید ارز تخصیص‌یافته متناسب با نیاز بخش‌های مختلف باشد و اگر بخش‌هایی استحقاق استفاده از این ارز را ندارند، مستثنی شوند تا آسیب‌ها به حداقل برسد و در مرحله بعد نظارت دقیق بر چگونگی واردات،‌ترخیص و توزیع مهم شمرده شود.

* شرایط اعضای اتحادیه ناشران در روزهای بحرانی کاغذ/ سیاست حمایتی از ناشران کوچک
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران اضافه کرد: آمار پروانه‌های نشر نشان می‌دهد ما ۴ هزار پروانه صادر کرده‌ایم که تعداد کمی از آنها در حال حاضر تولید دارند و اگر تولیدکننده فعال را در نظر بگیریم، در کل کشور به زحمت به ۲ هزار ناشر خواهیم رسید؛ چراکه برخی از آنها امکان تهیه کاغذ با این قیمت‌ها را ندارند و اگر سیاست دولت حمایت از ناشران کوچک هم هست باید این کار در دستورکار قرار گیرد، اما ماجرا این است که به صرف داشتن پروانه نشر، استحقاق برای دریافت کاغذ نباید باشد. کاغذ این روزها بندی ۱۶۸هزار تا ۱۷۰هزار تومان فروخته می‌شود و هفته پیش ۱۷۳هزار تومن هم عرضه شده؛ حالا اگر کاغذ بدون یارانه و ارز دولتی ۴۲۰۰تومانی با دلار ۸۸۰۰ تومانی عرضه شود قیمتش بیشتر از ۲۲۰هزار تومان نمی‌شود. هر چند افزایش ۶۰هزارتومانی قیمت هم زیاد است و به ناشران کوچک آسیب خواهد زد و اگر چنین راهکاری در پیش گرفته شود ناشران کوچک از فعالیت باز خواهند ماند.

* با ورود نهادهای صنفی سوءاستفاده به حداقل می‌رسد
وی در بخش دیگری از سخنان خود با تأیید اینکه نهادهای صنفی می‌توانند نقش مفیدی در این بخش ایفاد کنند، گفت: نمی‌توان تضمین کرد که تمام مراحل قانونی طی می‌شود، اما با ورود نهادهای صنفی سوءاستفاده به حداقل می‌رسد. در حال حاضر به نظر میرسد کنترلی وجود ندارد و افرادی ارز دریافت کرده‌اند که دارای صلاحیت نیستند. باید ضمانت‌های اجرای قوی در نظر گرفته شود تا اگر کسی کاغذی را وارد کرد و پس از ترخیص حاضر نشد آن را به قیمت مصوب دولتی ارائه کند، با او برخورد شود اما باید پرسید در حال حاضر ضمانت اجرایی چیست و چه پیش‌بینی باید کرد که اتفاقات کنونی تکرار نشود.

* جلسه با وزیر ارشاد؛ تعیین ضوابط، قیمت‌گذاری، نظارت بر توزیع و در عین حال ضمانت اجرایی مسیر امن کاغذ هستند
آموزگار به جلسه‌ای که با حضور وزیر ارشاد در راستای کاغذ برگزار شد اشاره کرد و گفت: در این جلسه تأکید بر این بود که تصمیماتی اتخاذ شود تا ضمانت‌های اجرایی لازم پیش‌بینی شود و ما هم به عنوان صنف آمادگی خود را اعلام کردیم تا همکاری لازم را داشته باشیم، ولی باید بدانید تعیین ضوابط، قیمت‌گذاری، نظارت بر توزیع و در عین حال ضمانت اجرایی مسیر امن کاغذ هستند. ما باید به توزیع جهت بدهیم.
وی در بخش دیگری گفت: به میدان آمدن صنف می‌تواند اطلاعات خوبی در جهت توزیع درست کاغذ و رساندن آن به دست مصرف‌کننده واقعی بدهد.

* شش ماه دوم سال و نگرانی ناشران و کتابفروشان/ شرایط برخی از ناشران به «مو» وصل است
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران در پاسخ به این سؤال که بسیاری از ناشران و کتابفروشان ۶ ماه دوم سال را روزهای سخت برای کتاب پیش‌بینی می‌کنند، شما در این باره چه ارزیابی دارید، گفت: از قیمت‌های یک کتاب آگاه هستید، بحث اینکه چرا کتاب در سبد کالای شهروندان قرار ندارد، بسیار صحبت شده؛ بنابراین کتاب کالای کم‌مراجعه است و وقتی شرایط سخت شود قدرت خرید مردم کاسته خواهد شد و تأثیر آن در میزان کتابی که عرضه می‌شود و تعداد عناوین مشهودتر می‌شود. بالا رفتن قیمت تمام‌شده کتاب در کاهش فروش مؤثر است. ما تمام این مسیر را پیش‌بینی می‌کنیم و فکر می‌کنیم نگرانی‌ها را به عنوان مسئولان صنفی اعلام خواهیم کرد؛ چراکه شرایط برخی همکاران به مو وصل است و علت مداخله ما در مسئله کاغذ این است که آن دسته از همکاران که به درستی کار و فعالیت نشر می‌کنند ولو اندک بتوانیم کاغذ را به دست آنها برسانیم تا با قیمتی که با وضعیت موجود تطابق دارد، کار را ادامه دهند و برای چند ماه دیگر ما شاهد ثبات باشیم. این کار را ما موظفیم انجام دهیم.