ابوالفضل روغنی، رئیس سندیکای تولید کنندگان کاغذ و مقوا در گفت‌وگو ایبنا، با اشاره به وضعیت کنونی کاغذ چاپ و تحریر در کشور گفت: داستان کاغذ تحریر در کشور ما متاسفانه یک داستان غمناک و تراژیک است که سال‌هاست در کشور ما وجود دارد و هنوز نتوانسته‌ایم آن را حل کنیم.

وی ادامه داد: طبق آمار ما سالانه به ۳۸۰ هزار تن کاغذ تحریر در کشور نیاز داریم و در بهترین شرایط اگر سه کارخانه داخلی تولید داشته باشند، می‌توانیم تقریبا ۱۸۰ هزار تن از نیاز خود را در داخل کشور تولید کنیم و به‌طور مشخص به واردات حدود ۲۰۰ هزار تن کاغذ تحریر داریم.

روغنی با بیان اینکه در کشور زمینه و فرصت تولید کاغذ تحریر به‌صورت محدود وجود دارد، عنوان کرد: مسئله اینجا است که حجم سرمایه‌گذاری در داخل کشور آنقدر نیست که به سمت خودکفایی حرکت کنیم زیرا تولید کاغذ در همه کشورهای دنیا، حاشیه سود زیادی ندارد؛ بلکه سود کلان آن در بخش واردات و صادرات این کالا است.

وی با توضیح در این زمینه گفت: در مجموع شرکت‌های تولید کاغذ در دنیا حاشیه سود شش تا هشت درصد را اعلام کرده‌اند؛ این در حالی است که واردات کاغذ بیش از ۲۵ درصد سود دارد و این یعنی به‌طور طبیعی توزیع و بازرگانی در حوزه کاغذ پررنگ‌تر است.

روغنی با اشاره به برقرار بودن این تعادل در ایران نیز عنوان کرد: در کشور ما که فرهنگ مصرف‌گرایی وجود دارد و از جنس خارجی طرفداری بیشتری می‌شود، طبیعی است که سرمایه‌گذاران و فعالان بخش‌های مختلف تولیدی چندان به سمت تولید حرکت نمی‌کنند و بیشتر از واردات استقبال می‌شود.

ایجاد شرایط برابر برای تولیدکنندگان و واردکنندگان کاغذ

وی با بیان اینکه در ایران ما بیشتر طرفدار واردات و کالای خارجی هستیم، افزود: مسئله اینجا است که زیرساخت‌ها و ابزارهای کشور نیز در خدمت واردکنندگان کاغذ است نه تولید آن؛ به‌عنوان مثال در حوزه کاغذ، مالیات ۹ درصد ارزش افزوده از واردکنندگان کاغذ تحریر دریافت نمی‌شود اما بر تمام شده کاغذهای تولیدی کشور، این ۹ درصد مالیات تعلق می‌گیرد.

روغنی با اشاره به مورد دیگری که شرایط کار برای تولید کاغذ را سخت‌تر کرده است، گفت: ازسوی دیگر ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات کاغذ تخصیص داده می‌شود اما برای واردات مواد اولیه کاغذ تحریر در داخل کشور، این ارز به کارخانه‌‌ها تعلق نمی‌گیرد. در این شرایط، جای تعجب دارد اگر بخواهیم درباره تولید سخن بگوییم.

وی ادامه داد: به نظر من استمرار این روند، ستمی است که به تولیدکنندگان وارد می‌شود؛ زیرا فضا و فرصت برای واردات فراهم شده اما در سوی دیگر فضا برای تولید کاغذ کاملا مسدود می‌شود و بخش تراژیک داستان این است که حرف‌ها و سخن‌های ما در زمینه تولید کاغذ داخلی، فقط در حد شعار باقی می‌ماند.

روغنی با بیان اینکه تولید کاغذ در داخل کشور طبق اطلاعات و مباحثی که در بالا به آن‌ها اشاره شد، هنوز مقرون‌به‌صرفه نیست، گفت: از آنجایی که تولیدکنندگان و واردکنندگان کاغذ در یک کورس نابرابر مسابقه می‌دهند و تولیدکنندگان در مسیر رقابت، خواسته و ناخواسته از واردکنندگان کاغذ عقب می‌مانند.

وی یادآور شد: من معتقدم تا زمانی که شرایط برابر برای تولید کاغذ چاپ و تحریر و واردات این کالا در کشور ایجاد نشود نمی‌توان اقدامی در این زمینه انجام داد و تولید آن در کشور با همه مشکلات توفیقی به همراه ندارد.

روغنی با تاکید بر اینکه نباید ارز ۴۲۰۰ تومانی به واردات تخصیص داده‌شود، عنوان کرد: باید شرایط برابر، عادلانه و فرصت مساوی به هر دو گروه داده شود تا با توان به تولید داخل امیدوار بود وگرنه در شرایط نابرابر تولید کاغذ چاپ و تحریر صرفه‌ای ندارد؛ زیرا با دست‌های بسته از محیط ناهموار و مرتفع نمی‌توان بالا رفت.
دلیل کاهش قیمت کاغذ

روغنی همچنین درباره علل کاهش قیمت کاغذ در ماه‌های اخیر نیز گفت: ما در حوزه کاغذ چاپ و تحریر کاهش قیمت نداشتیم؛ بلکه کاغذ به قیمت‌های واقعی خود در بازار نزدیک شده است. در یک دوره زمانی بازار سیاه و دلال‌بازی ایجاد شده بود و درواقع از ارز ۴۲۰۰ تومانی سوءاستفاده می‌شد.

وی ادامه داد: در یک بازه زمانی عده‌ای با ارز دولتی کاغذ تحریر به کشور وارد کردند و این محموله‌ها به قیمت آزاد در بازار توزیع می‌شد؛ اگرچه بر فعالیت عمده‌فروشی‌ها کنترل و نظارت وجود داشت اما بر شبکه‌‌های توزیع خرده‌فروشی کنترل زیادی نبود و در مدت زمان کوتاهی ما شاهد جهش‌های سنگین قیمت در بازار بودیم.

روغنی با اشاره به اثرات تصمیم دولت در عدم تخصیص ارز دولتی به کاغذ تاکید کرد: زمانی که دولت تصمیم گرفت ارز ۴۲۰۰ تومانی ندهد، ما موافق این موضوع بودیم و از سویی اصرار کردیم که ارز نیمایی و آزاد به این کار اختصاص بدهند. کمی بعد از این موضوع تعادل در بازار ایجاد شد.

به گفته وی، دلیلی وجود ندارد که ارز دولتی به واردات کاغذ بدهند و من مخالف ارز دولتی برای کاغذ هستم؛ زیرا بر این باورم اگر شرایط را متعادل کنیم قیمت کاغذ از مبلغ کنونی پایین‌تر می‌آید؛ چراکه کاغذ یک قیمت جهانی دارد.

روغنی با توضیح در این زمینه گفت: شما اگر قیمت جهانی را ضرب در نرخ ارز امروز کنید قیمت‌ کاغذ باید از آنچه اکنون در بازار وجود دارد، پایین‌تر بیاید اما این اتفاق نمی‌افتد.

وی با بیان اینکه یکی از دلایل کاهش قیمت کاغذ در بازار نظارت و کنترل بهتر دولت است، یادآور شد: واردات را آزاد گذاشتند که با ارز نیمایی و ارز حاصل از صادرات به کشور کاغذ وارد شود و همین موضوع موجب شده است که عرضه در کشور بالا برود و در بازار نوعی تعادل ایجاد شود.

روغنی در پاسخ به سوال خبرنگار ایبنا درباره امکان کاهش قیمت کاغذ چاپ و تحریر توضیح داد: با کنترل و نظارت‌های بهتر و تخصیص ارزهای مناسب، باز هم امکان کاهش قیمت بازار در کشور وجود دارد. ما نیاز به اقتصاد شفاف و آزادی داریم که عرضه و تقاضا تعیین‌کننده قیمت باشد تا در واقع واردات و صادرات بر مبنای نیاز جامعه انجام و موجب تعادل در بازار شود.

وی تاکید کرد: پیش‌بینی من این است که اگر جهشی درنرخ ارز نداشته باشیم، قیمت کاغذ رو‌به کاهش خواهدبود و اگر شرایط نرخ ارز مثل امروز بماند، باید کماکان منتظر کاهش باشیم.

منبع خبر: مرکز اطلاعات کاغذ ایران