کاغذ ضد حریق

کاغذی است که جهت ایجاد خاصیت ضد حریق با یک سری مواد شیمیایی خاص تیمار شده باشد. این کاغذها ضد حریق نیستند؛ لیکن آتش را انتقال نداده و حریق را گسترده تر نمی کنند و معمولا به صورت لمینیت شده با پلاستیک به عنوان کاغذ تزئینی در صحنه تئاتر، نمایشگاه های بزرگ و در برخی بسته بندی های خاص به کار می روند. خاصیت کندسازی اشتعال، معمولا به دلیل اشباع کردن کاغذ با موادی شامل آنتیموان و هالوژن ها (کلر، برم) فسفر یا برات ایجاد می شود.

برخی از مکانیزم های شیمیایی و فیزیکی که مواد شیمیایی کندساز اشتعال ایجاد می کنند به شرح زیر است:

• در فاز گازی، کند کننده اشتعال نظیر فسفات های فرار، فرآیند احتراق را کند یا شعله را ضعیف می کند. همچنین هالوژن ها از واکنش های رادیکالی شعله که احتراق را تشدید می نماید، جلوگیری می کنند
• در فاز جامد، کند کننده اشتعال مثل بورات ها و فسفات ها باعث ایجاد یک لایه کربن یا موانع دیگری برای تخریب شعله می شوند. یک کند کننده اشتعال همیشه باعث خاموشی آتش نمی شود و به خصوص اگر آتش بسیار زیاد باشد، دود حاصل معمولا سبب مرگ می شود. برخی از کندکننده های آتش ممکن است سمی باشند؛ نظیز برخی هالیدها (مثل کلراید، برماید) که باعث آزاد شدن دی کسین در طی احتراق می شوند که می تواند باعث ایجاد حریق های گسترده جنگی شوند. ضمنا اکسید آنتیموان به صورت بالقوه سمی است.

کاغذ جاذب

کاغذهای جاذب به گونه ای می باشند که مواد و مایعات خاصی را جذب می نمایند. استفاده از واکنش های محتلف سبب به وجود آمدن خاصیت جذب معینی در کاغذ می شود. از این کاغذها در بسته بندی غذاهای تازه و محصولات صنعتی استفاده می شود.

کاغذ روکش دار 

این کاغذها با ذرات طبیعی و مصنوعی پوشیده می شوند. هدف از پوشش دادن آنها بالا بردن کیفیت چاپ، گرافیم و دیگر ویژگی هاست. از این کاغذها برای پوشاندن سطح رویی بسته، تهیه برچسب و سایر موارد استفاده می نمایند.

کاغذ تیشو 

کاغذ تیشو از کاغذهای خوب بسته بندی می باشد. کاغذ تیشو بسیار نازک و از نیمه شفاف تا کدر تهیه می شود. این کاغذها با واکس یا سایر روغن ها و مواد دیگر به منظور بسته بندی آغشته می شوند و می توانند به صورت زبر، بسیار نرم، صاف در یک سطح یا هر دو سطح تهیه شوند. سطح صاف با عبور از بین رول های فولادی براق و صاف به دست می آید و برای نوشتن، واکس زدن مرطوب، چاپ و فرآیندهای مشابه مناسب است. این کاغذ برای بسته بندی های سبک یا چند لایه استفاده می شود.

کاغذ بدون بافت

کاغذ بدون بافت یا منسوج نبافته، لایه تهیه شده به صورت ورق، تار عنکبوتی یا لایه الیاف است که در آن الیاف به صورت جهت یافته یا تصادفی قرار گرفته اند و به وسیله روش های مختلف از جمله اصطکاک، چسب و رزین، حرارت، عبور آب و سوزن های دوخت به یکیگر پیوند می یابند. الیاف استفاده شده در این نوع لایه می تواند سلولزی (مرسریزه شده)، سنتزی یا ترکیبی از الیاف باشد. این نوع ورقه ها امروزه رشد چشمگیری در صنعت بسته بندی غذا، میوه و سایر کالاها داشته اند.

کاغذهای مخصوص و متفرقه 

این کاغذها به منظور بسته بندی های خاص و با بهره گیری از واکنش ها، فرآیندها و مواد مختلف شیمیایی و معدنی تهیه می شوند. به عنوان مثال، به منظور بسته بندی محصولات یخ زده نیاز به کاغذهایی با قابلیت انعطاف زیاد و مقاوم به سوراخ شدن داریم. ضمن اینکه این کاغذها باید نسبت به عبور بخار آب مقاوم باشند، مثلا برای بسته بندی گوشت باید نسبت به نفوذ خون مقاومت نمایند. از انواع مهم کاغذهای این گروه می توان به کاغذ موم دار، کاغذ چروک دار، کاغذ روزق، کاغذ مخملی، کاغذهای اندود شده و پوشیده از مواد پلاستیکی، فلزی و شیمیایی اشاره کرد. به دلیل اهمیت بسیار زیاد این کاغذها به ذکر انواع رایج و مهم آن در بسته بندی می پردازیم.

• کاغذ پوشیده با ساران 

عموما با روش های اندود کردن، لایه گذاری با ضخامت قشر 0.001 اینچ یا 0.00075 اینچ (0.019 میلی متر) روی کاغذ (سفید سولفیت) پوشیده می شود که البته شفاف و سفید می باشد. مقاومت آن در برابر عبور بخار آب (100ini2/24h) برای 0.4g است. از خصوصیات کاغذ اندود شده با ساران به مثاومت در برابر اسیدهای ضعیف، قلیایی های شعیف، روغن ها و چربی ها می توان اشاره کرد. از این نوع کاغذ اندود شده در بسته بندی غذاهای گرم می توان بهره گرفت، ولی آنها را نباید با هیدروکربن ها، کتن ها و ترکیبات آمونیوم استفاده کرد.

• کاغذ پوشیده با فیلم هیدروکلراید لاستیکی (Plio Film)

فیلم هیدروکلراید لاستیکی با ضخامت 0.0012  اینچ (0.030 میلی متر) غالبا روی کاغذ سفید سولفات لمینیت می شود. از خواص آن مقاومت خوب در برابر اسیدها، قلیایی ها، آب، روغن و چربی می باشد و برای بسته بندی هیدروکربن ها، کتن ها، استرها، روغن های اساسی و بسته بندی غذاهای گرم به کار نمی رود. فیلم در اثر مرور زمان شکسته می شود. مقاومت آن در برابر بخار آب (100ini2/24h) برای 0.5 گرم می باشد.

• کاغذ پوشیده با مایلر

این فیلم پلی استر در ضخامت های گوناگون می تواند روی کاغذ سفید سولفات لیمینیت شود. معمولا ضخامت آن روی کاغذ 0.00035 اینچ (0.008 میلی متر)، 0.0005 اینچ (0.012 میلی متر) یا 0.001 اینچ (0.025 میلی متر) می باشد.

• کاغذ لمینیت شده با فویل قلع

یک لایه فویل قلع یا ضخامت 0.0015 یا 0.002 اینچ (0.038 یا 0.050 میلی متر) با کاغذ یا به طور تنها استفاده می شود. در برابر نفوذ بخار آب مقاومت عالی دارد. در برابر هیدروکربن ها، الکل ها، کتن ها، استرها، روغن ها، چربی ها و رطوبت مقاوم است ولی با اسیدها و بازها نباید استفاده شود. ممکن است به صورت تنها نیز مورد استفاده قرار گیرد.

• کاغذ پوشیده با پلی اتیلن 

پلی اتیلن اغلب با ضخامت 0.002 اینچ (0.050 میلی متر)، روی کاغذ سولفیت لمینیت می شود. اکثر محلول ها روی آن غیر موثر بوده ولی در مقابل اسیدها و قلیایی های قوی مقاوم نمی باشد. در مقابل روغن و چربی مقاوم بوده ولی در چند مورد استثنا وجود دارد. مقاومت رطوبتی آن خوب و در حدود (100ini2/24h) برای 0.5 گرم برای فیلم به ضحامت 0.005 اینچ (0.050 میلی متر) می باشد. کاغذ پوشیده از پلی اتیلن، گازها را تا حدی از خود عبور می دهد.

• کاغذ پوشیده با پلی وینیل کلراید (P.V.C)

این کاغذ عموما به رنگ سفید تهیه شده و غالبا روی کاغذ سولفیت سفید لمینیت می شود. صخامت آن روی کاغذ در حدود 0.002 اینچ (0.050 میلی متر) می باشد. در مقابل روغن، آب، الکل، محلول های نفتی، اسیدها و بازها (غیر از بعضی اسیدهای قوی اکسید شده) مقاوم است. مقاومت آن در برابر نفوذ بخار آب (100ini2/24h) در 0.2 گرم می باشد.

• کاغذ اندود شده با اوره فرمالدئید – رزین ملامین 

این کاغذ می تواند هم شفاف و هم سفید رنگ باشد. در برابر روغن ها و چربی مقاومت عالی دارد ولی برای بسته بندی مواد اسیدی پیشنهاد نمی شود. مقاومت گرمایی عالی دارد؛ اما قابلیا انعطاف بسته را کم می کند. مقاومت آن در برابر نفوذ بخار آب (100ini2/24h) در 0.4 گرم می باشد.

• کاغذ لمینیت شده با فویل آلومینیوم 

فویل آلومینیوم با ضخامت گوناگون و معمولا در دو شخامت 0.0015 و 0.002 اینچ (0.038 یا 0.050 میلی متر) که روی کاغذ می تواند لمینیت شود، تهیه می شود. زیبا، روشن و سخت می باشد که بهتر است با یک ماده نرم تر پوشیده شود.

• کاغذ لمینیت شده با فویل سربی 

دو نوع فویل سربی وجود دارد؛ یکی خالص شیمیایی (CP) که صد در صد سرب بوده و دیگری فویل ترکیبی یا مخلوط که با قلع اندود شده است. فویل های سربی را می توان روی کاغذ لمینیت نمود و همچنین می توان از آنها به تنهایی نیز بهره گرفت. این فویل ها نسبت به حلال ها مقاوم هستند، ولی اسیدها و بازها روی آنها تأثیر می گذارند. فویل سربی را نباید برای بسته بندی مواد غذایی و دارویی استفاده کرد.

• کاغذ لمینیت شده با فویل پوشش شده از وینیل 

از یک لایه 0.0035 اینچی (0.800 میلی متری) فویل آلومینیوم با یک پوشش نازک وینیل تشکیل شده که روی کاغذ لمینیت می شود و غالیا با یک موم سبک برای بسته بندی لوازم آرایشی، مواد غذایی مانند: سس های مایونز و غیره به کار می رود. در برابر عبور بخار آب بی نهایت مقاوم است. نسبت به اسیدها و بازهای ضعیف مقاوم بوده ولی برای بسته بندی مواد حاوی الکل، روغن، آب، هیدروکربن ها، کتن ها، استرها و روغن های اصلی توصیه نمی شود.

• کاغذ لمینیت شده با فویل پوشش شده از ساران 

یک لایه نازک ساران معمولا با موم و یک فویل الومینیوم به ضخامت 0.00035 اینچ (0.800 میلی متری) روی کاغذ سفی سولفات لمینیت می شود. این کاغذ برای بسته بندی مواد روغنی و مواد مرطوب مناسب است، ولی نباید با هیدروکربن ها، کتن ها و ترکیبات امونیم استفاده شود.

• کاغذ اندود شده با روغن کرافت یا روغن زرد 

این کاغذ در مقابل آب و الکل مقاومت کمی دارد ولی در برابر اسیدهای شعیف مقاوم است.

• کاغذ اندود شده با الکالی سیاه 

این نوع کاغذها سیاه رنگ بوده و مقاومت خوبی در برابر آب، روغن، چربی، اسیدها و قلیایی های شعیف دارد؛ ولی در برابر اترها، کتن ها و الکل ها مقاوم نیست. مقاومت آن در برابر بخار آب (100ini2/24h) در 0.4 گرم می باشد.

• کاغذ اندود شده با کازئین 

این کاغذ مقاومت عالی در برابر هیدروکربن ها، کتن ها، استرها و الکل دارد ولی برای بسته بندی کالاهای مرطوب و مایعات نباید استفاده شود. میزان نفوذ آب در آن (100ini2/24h)  در 8-9 گرم می باشد.