کاغذ سال پرفراز و نشیبی را پشت سر گذاشت،‌ عده‌ای سودهای میلیاردی بردند و عده‌ای زیان. اما در این میان این صنعت نشر بود که بیش از گذشته کم‌توان شد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم،‌ «کاغذ» اصلی‌ترین کلید‌واژه ناشران و چاپخانه‌داران در سال 97 بود،‌ سالی که شروعش با نمایشگاه کتاب سی ویکم و بحرانی‌شدن وضعیت کاغذ شروع شد و پایانش با گم شدن 86 درصد کاغذهای وارد شده به کشور با مجوز صادر شده از سوی دو وزراتخانه فعال یعنی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت صنعت،‌ معدن و تجارت.

در مجموع سال گذشته سالی پر حادثه برای کاغذ بود،‌ اگر بخواهیم به بررسی همه آنچه که برای کاغذ در سال 97 پیش آمد اشاره کنیم، قطعاً باید به انتشار فهرست واردکنندگان کالاهای مشمول ارز دولتی که از سوی بانک مرکزی در تیرماه منتشر شد،‌ اشاره کنیم،‌ فهرستی از شرکت‌های مختلف که اقدام به واردات کاغذ با ارز دولتی کرده بودند،‌ شرکت‌هایی که 90 درصدشان نه تنها برای صنف شناخته شده نبودند،‌ بلکه چند هفته‌ای پس از آن مشخص شد که برخی از آن‌ها حتی وجود خارجی نیز نداشته‌اند ودر واقع هیچ وقت بخش بسیار بزرگی از این کاغذ‌ها به کشور وارد نشد.

پس از آن بود که اوضاع بازار کاغذ به هم ریخت و قیمت‌ها یکباره شروع به افزایش کردند،‌ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان متولی حوزه مصرف‌کنندگان کاغذ وارد میدان شده و توانست کاغذ را به فهرست کالاهای مشمول ارز 3800 تومانی یعنی گروه کالایی یک وارد کند‌، اقدامی که به باور بسیاری اشتباه بود و موجب رانت در این حوزه شد.

محمد متولی از ناشران واردکننده کاغذ یکی از مخالفان این موضوع است،‌ وی در این زمینه می‌گوید: من به شخصه معتقدم که ارز دولتی را باید از کاغذ حذف کنند و کاغذ با ارز نیمایی وارد شود، بگویند هر وارد کننده‌ای که توانست برود کاغذ بیاورد، واردات کاغذ را سهیمه بندی نکنند.

سید‌حسین میرباقری رئیس انجمن واردکنندگان کاغذ و مقوا از جمله دیگر مخالفان وارد شدن کاغذ به فهرست کالاهای اساسی دریافت کننده ارز دولتی است،‌ وی این اقدام را موجب ایجاد رانت برای عده‌ای سودجو عنوان کرده و می‌گوید:‌ همان زمان که درخواست وزیر ارشاد برای ورود کاغذ به کالاهای مشمول ارز دولتی منتشر شد،‌ من گفتم که این چندنرخی شدن ارز و ورود کاغذ به آن مفسده‌برانگیز است،‌ پیش‌بینی ما این بود که برخی شرکت‌های غیرحرفه‌ای اقدام به ورود به این بازار می‌کنند و ثبت سفارش‌های غیرواقعی انجام می‌دهند.

پس از اینکه شائبه‌هایی برای به وجود آمدن رانت ایجاد شد و بسیاری از واردکنندگان کاغذ که ارز دولتی از بانک مرکزی برای کاغذ دریافت کرده ولی کالایی به کشور وارد نکردند،‌ وزارت ارشاد مسئولیت نظارت بر واردات کاغذ چاپ و تحریر را بر عهده گرفت،‌ به باور بسیاری از کارشناسان این دومین گام اشتباه وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی در زمینه کاغذ بود.