سید‌اسدالله سرشار، فعال و پیشکسوت صنعت چاپ در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا)، با اشاره به بخش عمده مشکلات چاپخانه‌داران طی سال‌های اخیر گفت: صنعت چاپ مانند یک فرزند بدون والد است که هیچ متولی مشخصی ندارد و طی سال‌های گذشته بین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت صنعت، معدن و تجارت دست‌به‌دست شده، به‌طوری که مدتی در یک وزارتخانه و مدتی بعد در یک وزارتخانه دیگر بود و اصلا وضعیت مشخصی ندارد.

وی ادامه داد: در این سال‌ها دست‌اندرکاران این صنعت با مشکلات مختلفی دست و پنجه نرم کردند؛ به‌عنوان مثال یکی از مسائل، تامین مواد اولیه است که قیمت آن هر روز، تغییر می‌کند و بی‌ثباتی آن در بازار موجب چالش‌های جدی شده‌است.

سرشار با اشاره به قیمت کاغذ که ارتباط مستقیمی با صنعت چاپ و نشر دارد، توضیح داد: اگر همه مواد را داشته باشیم و کاغذ نباشد، در عمل بیکار هستیم اما قیمت همین کاغذ هم در بازار بی‌ثبات است و نرخ آن به تناسب بهای ارز تغییر می‌کند و وضعیت فعلی به‌گونه‌ای است که هر روز، کالاها را بر مبنای قیمت دلار خریداری می‌کنیم اما بر مبنای ریال هزینه می‌کنیم.

وی همچنین درباره سایر مواد اولیه خارجی مورد نیاز اهالی چاپ گفت: بسیاری از این اقلام برای مدتی به کشور وارد می‌شد ولی پس از مدتی برای خرید و ورود آن‌ها به کشور با مشکلاتی روبه‌رو شدیم، در این میان فردی نبود که این سنگ بزرگ را از زمین بردارد و مدیران هم به‌صورت مقطعی در مدت زمان مدیریت خود به کارهایی اقدام می‌کردند؛ اما خیلی زود تغییر می‌کردند و به همین دلیل تامین مواد اولیه در این سال‌ها چالشی جدی برای فعالان این صنعت بوده‌است.

سرشار با بیان اینکه از سوی دیگر ورود لوازم یدکی و قطعات از دغدغه‌ اهالی نشر به شمار می‌آید، افزود: دستگاه‌ها و ماشین‌آلات چاپ، هر یک سالی که بگذرد به قطعاتی نیاز دارند که وجود آن‌ها به حیات دستگاه بستگی دارد در یک بازه زمانی این قطعات به کشور وارد نشده‌اند و اکنون چاپخانه‌های زیادی با دستگاه‌های چند صد میلیونی به‌دلیل خراب شدن یک قطعه، بی‌استفاده باقی ماند‌ه‌اند.

وی بیان کرد: اگرچه یکسری تراشکار با تجربه و قدیمی وارد میدان شدند و به همت آن‌ها بسیاری از این قطعات ساخته شد، اما با توجه به اینکه قطعه‌ها اصل نبودند مشکلات ماشین‌های قدیمی‌تر بعد از مدتی، دوباره بروز می‌کرد و خیلی زیادتر می‌شد و به‌دنبال آن صدها چاپخانه‌ با عمر طولانی به مرور تعطیل شدند؛ اما چاپخانه‌های جدیدی که تازه‌ نفس‌‌تر بودند و با سرمایه‌های جدید همچنان کار می‌کردند توانستند به حیات خود ادامه دهند.

به‌گفته سرشار، هر کس قدیمی‌‌تر بود زودتر شکست خورد و هر کس جدیدتر بود توانست موفق‌تر باشد و در این حین، یکسری چاپخانه‌ها در شهرهای مجاور مثل قم که اغلب چاپخانه‌های جدید دارند کارها و سفارش‌های تهران را می‌گرفتند و بعد از چاپ به تهران مي‌آوردند.

وی همچنین با اشاره به تاثیرات کرونا در کسب و کار چاپخانه‌ها توضیح داد: از‌جمله فعالانی بودیم که مشمول دریافت کمک و وام می‌شدیم و بر مبنای هر کارگر بیمه شده می‌توانستیم ۱۲ میلیون تومان از بانک وام بگیریم اما این کار هم شرایط سختی دارد و وضعیت به‌گونه‌ای بود که اصلا نتوانستیم برای دریافت وام اقدام کنیم.

سرشار در این زمینه توضیح داد: به عنوام مثال باید دو ضامن کارمند داشته باشیم که زیر ۴ میلیون تومان حقوق نداشته باشند و یک سفته بر مبنای مبلغی که وام دریافت می‌کنیم می‌دادیم، آماده سازی این شرایط کار خیلی سختی برای من تولیدکننده‌ بود که بیش از ۵۰ سال است در یک بانک بدون هیچ چک برگشتی حساب دارم و کارها به‌گونه‌ای پیش رفت که عطای وام را به لقایش بخشیدیم.

وی با بیان اینکه در دوره کرونا کسب و کار اصلا خوب نبود و همکاران تلاش می‌کردند هر سفارشی را ثبت کنند، گفن: خیلی‌ها هم در این شرایط گرانی مواد اولیه و خرابی دستگاه‌ها مجبور شدند چراغ چاپخانه خود را خاموش کنند و کار را کنار بگذارند به عنوان مثال برخی از همکاران ما ملک چاپخانه خود را فروختند و فرزندان‌شان در کار بساز و بفروش وارد شدند اما مگر کشور ما بر پایه بساز و بفروش است و آیا نباید به فکر تولید و صنعت باشیم؟

سرشار در پایان صحبت‌های خود با تاکید بر اینکه واحدهای تولیدی باید اهمیت ویژه‌ای برای دولت داشته باشد، عنوان کرد: امروز اگر اصناف ورشکسته شوند دولت هم ورشکسته می‌شود و در این زمینه فکر می‌کنم که می‌توان در همفکری با بزرگان و پیشکسوتان صنعت چاپ راهکارهای خوبی برای برون‌رفت از وضعیت فعلی اندیشید.

وی ادامه داد: زیرا این‌روزها وقتی کتاب را تورق می‌کنیم، شمارگان را ۲۰۰ یا ۵۰۰ نسخه می‌بینیم در نهایت شمارگان کتاب‌های رمان یک‌هزار نسخه است؛ کتابی که باید نسخه‌‌های میلیونی داشته باشد؛ شمارگان کتاب‌ها برای کشور ۸۰ میلیونی اصلا خوب نیست؛ به‌نظرم باید روند فعالیت بسیاری از مشاغل حوزه چاپ و نشر، اصلاح شود تا شاهد چنین مسائلی نباشیم.

منبع خبر