وزارت ارشاد برای اولین بار، لیست ناشرانی را که کاغذ با ارز دولتی دریافت کردهاند، منتشر کرد.
وزارت ارشاد وعده داده بود در راستای شفافیت اسامی ناشرانی که کاغذ با حواله دولتی گرفتند را منتشر میکند. کمیته تخصیص و توزیع کاغذ نشر که زیر نظر کارگروه تخصصی کاغذ نشر معاونت امور فرهنگی وزارت ارشاد تشکیل شده است، فهرست ناشران دریافتکننده کاغذ را منتشر کرد. ناشران اعلامشده در این فهرست بعد از تشکیل این کمیته در تیرماه سالجاری و با نظر کمیته، کاغذ دریافت کردهاند. فعالیت ناشر در سالهای گذشته و تعداد کتابهای منتشرشده از ناشر در سال جاری از جمله معیارهای تخصیص کاغذ به ناشران است.
حوالههای صادرشده برای تحویل کاغذ شامل دو نوع کاغذ بالکی و تحریر و در دو قطع (٧٠*١٠٠و ٩٠*٦٠) بوده و براساس اعلام کمیته تخصیص و توزیع کاغذ نشر حواله یک هزار و ۳۱۳ بند کاغذ بالکی و ۲۱ هزار و ۳۵۸ بند کاغذ تحریر در ابعاد ۷۰*۱۰۰ به وزن ۵۶۶ تن و پنج هزار و ۷۳۱ بند کاغذ بالکی و ۱۸ هزار و ۲۳۹ بند کاغذ تحریر در ابعاد ۹۰*۶۰ به وزن ۴۵۳ تن برای ناشران صادر شده است.
ناشرانی که فعال نیستند
حدود 17 هزار مجوز نشر در بازار نشر و چاپ حضور دارند که حدود 72 هزار و 878 عنوان کتاب در سال منتشر کردهاند. طبق این آمار تنها 130 ناشر توانستهاند بیش از ۷۵ عنوان کتاب منتشر کنند. همچنین 235 ناشر بیش از ۵۰ عنوان و 540 ناشر نیز بیش از ۲۵عنوان کتاب منتشر کردهاند. سههزار و ۶۹ ناشر کمتر از ۲۵ عنوان کتاب چاپ کردهاند که در مجموع 3974 ناشر در طول سال، در چاپ کتاب فعال هستند. با نگاهی به رقم 17 هزار مجوز نشر، میبینیم که 77 درصد ناشران حضور فعالی در صنعت نشر کتاب نداشتهاند.
ناشرانی که کاغذهایشان را فروختند!
کسانی که در حوزه نشر هستند، میگویند که قبل از تعطیلات نوروز، ناشرانی بودند که کاغذهایی را که از ارشاد برای چاپ گرفتند، در بازار آزاد فروختند! یکی از فروشندههای خیابان ظهیرالاسلام میگوید: «شب عید، تعداد زیادی از ناشران کاغذی را که وزارت ارشاد در اختیارشان قرار داده بود، به قیمت آزاد در بازار میفروختند.» این فروشنده توضیح میدهد: «بیشتر ناشران برای چاپ کتابهایشان، کاغذ آزاد خریده بودند و ترجیح میدادند سهمیه ارشاد را به قیمت آزاد به ما بفروشند تا شاید بتوانند کمی از خسارتشان را جبران کنند.»
ناشران دولتی و حضور پررنگ در لیست
یک اتفاق دیگر در این آمار، اسامی ناشران دولتی است که در این لیست دیده میشوند؛ البته ناشران خصوصی هم هستند، اما مطمئنا قرار است این تسهیلات برای ناشرانی باشد که از کمکهای دولتی بیبهرهاند. در این لیست هم ناشران دولتی وجود دارند و هم ناشران پرکاری که معمولا از حمایتهای دولتی بیبهره نیستند.