خبرگزاری مهر -گروه فرهنگ؛ طی روزهای گذشته آخرین جدول از وضعیت واردات کاغذ بخش فرهنگی به کشور از سوی کارگروه کاغذ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر شد. جدولی که نشان از شتاب بالا در تأیید پرونده‌های متقاضیان واردات کاغذ بخش فرهنگی (نشر و روزنامه) به کشور دارد و البته نیم‌نگاهی هم به خروجی تنگ ترخیص این محصول از گمرکات کشور انداخته است.

اما نگاهی گذرا به این جداول نشان از یک اتفاق مهم هم دارد. در مقابل بسیاری از تقاضاهای واردات کاغذ بخش فرهنگ و در بخش تخصیص ارز و یا تأمین ارز هیچ تاریخی درج نشده است. این اتفاق به معنای آن است که در تخصیص و تأمین ارز برای واردات کاغذ فرهنگی طی دو ماه گذشته خللی وارد شده است.

نگاهی به این جدول نشان می‌دهد جز معدود موارد تخصیص ارز برای واردات کاغذ در نیمه بهمن ماه سال گذشته که تعداد آن کمتر از انگشتان یک دست بوده است و یک مورد نیز در زمستان سال گذشته، عملاً از دی ماه سال قبل پروسه تخصیص ارز برای واردات کاغذ به متقاضیان با اختلال همراه شده است و ارزی برای واردات کاغذ تأمین نشده است.

اما آیا این موضوع را باید خطری جدی به حساب آورد؟ آیا تلاطمی تازه در انتظار بازار کاغذ است؟

بانک مرکزی و وزارت صمت شفاف‌سازی کنند

سید حسن میرباقری رئیس اتحادیه واردکنندگان کاغذ مقوا در این زمینه به خبرنگار مهر می‌گوید: خیلی از دوستان ما این روزها از طولانی‌شدن پروسه تخصیص ارز در بانک مرکزی گله می‌کنند و از ادامه کار ناامید شده‌اند. برخی می‌گویند که شنیده‌هایشان حاکی از توقف تخصیص ارز است و برخی می‌گویند مجوز و تخصیص را گرفته‌اند اما تأمین ارز از سوی بانک مرکزی با اختلال همراه است. البته شنیده‌هایی نیز هست مبنی بر اینکه مقوا و کاغذ گلاسه نیز از این پس باید بدون تخصیص ارز نیمایی وارد کشور شوند.

میرباقری ادامه داد: ما در نامه‌ای از بانک مرکزی و وزارت صمت خواسته‌ایم تا درباره این موضوعات و نیز پروسه سال جاری تأمین ارز واردکنندگان کاغذ و مقوا اعلام نظر کنند و توضیح بدهند تا خط مشی کاری ما در بخش ارتباط با نهاد دولت مشخص شود.

بانک مرکزی جلوی کار را گرفته است

محمد متولی از واردکنندگان کاغذ که از ناشران و تولیدکنندگان لوازم‌التحریر در کشور نیز به شمار می‌رود درباره اختلال در این روند به خبرنگار مهر گفت: مطلع هستید که تمامی پرونده‌های ثبتی در وزارت صمت برای واردات کاغذ حتی پرونده‌هایی که تخصیص ارزشان تأیید شده است، تا اعلام نظر نهایی و تأیید نهایی بانک مرکزی نمی‌توانند ارزی منتقل کنند و این تأیید نهایی برای واردکنندگان کاغذ بخش فرهنگی بیش از دو ماه است که متوقف شده است.

وی ادامه داد: در این مدت وزارت ارشاد با اعمال فشار توانسته بخشی از نیاز کشور را در قالب پروسه تأمین کاغذ مشابه سال گذشته و با همکاری اصناف نشر تأمین کند اما مساله اصلی حال حاضر ما تلاطم بازار است. وقتی حتی با ارز نیمایی و آزاد نیز مجوز انتقال ارز برای واردات کالا صادر نمی‌شود حاصلش چیزی جز تلاطم بازار نیست و به دنبال آن هم قیمت کاغذ هم بالا می‌رود و این اختلاف قیمت دیر یا زود دامان کاغذ دولتی را هم خواهد گرفت.

آیا قیمت کتاب افزایش می‌یابد؟

اما آیا در این روند جاری باید چشم انتظار بازار متلاطم کاغذ مشابه موارد دو سل قبل و به طبع آن افزایش سرسام‌آور هزینه تولید کتاب و سایر محصولات کاغذی و کاهش شدید خرید آن باشیم؟

سید حسن میرباقری رئیس اتحادیه واردکنندگان کاغذ و مقوا در این زمینه به مهر می‌گوید: افزایش قیمت در بازار فعلی اجتناب‌ناپذیر است و افزایش قیمت متناسب است با عرضه کمتر.

وی همچنین می‌گوید: بخش زیادی از کاغذ و مقوای مصرفی در ایران با ارز نیمایی وارد کشور شده است و افزایش قیمت ارز و به طبع آن ارز نیمایی، قیمت آن را افزایش خواهد داد. با این همه در وضعیت فعلی بازار کاغذ بازار باثباتی است. اگر از من سوال می‌کنید که در آینده چه خواهد شد به صراحت میگویم بستگی دارد به اینکه بانک مرکزی و وزارت صمت چه تصمیم و سیاستی اتخاذ می‌کنند.

اما محمد متولی درباره آینده بازار کاغذ به مهر می‌گوید: نبود ارز و تخصیص آن برای واردات منجر به افزایش غیرقابل اجتناب قیمت کاغذ می‌شود. در این میان اگر دولت بخواهد سیاست فعلی توزیع دولتی کاغذ را ادامه دهد بدون شک این کاغذها سر از بازار آزاد در خواهد آورد.

وی همچنین می‌گوید: دولت نباید در سیاست‌گذاری طوری عمل کند که محصول فرهنگی و کتاب محصولی توسری‌خور و نیازمند یارانه در اذهان عمومی جا بیافتد. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید جز برگزاری طرح‌های فصلی و یارانه‌ای راهکارهای دیگری هم برای رساندن محصولی مثل کتاب به دست مردم داشته باشد. در حال حاضر کار به جایی رسیده که حتی برخی بخش‌ها از ناشر می‌خواهند کتاب را با تخفیف ۵۰ و یا ۵۵ درصدی دریافت کنند. همه این اتفاقات دست به دست هم می‌دهند تا ارزش ذاتی و اقتصادی کتاب کاهش پیدا کند و این یعنی مرگ یک فعالیت اقتصادی فرهنگی مهم و بزرگ در کشور.

منبع خبر